بررسی وضعیت ارجاع بیماران در مرکز بهداشتی درمانی پایین گتاب بابل در سال 1382

سابقه و هدف: از آنجا که امکان توزیع یکسان خدمات بهداشتی درمانی در همه سطوح شبکه وجود نداشته و در هر سطح سقف تعیین شده ای از خدمات وجود دارد، مراکز کوچک بایستی بیماران نیازمند را جهت دریافت خدمات تخصصی تر به سطوح بالاتر ارجاع دهند که اگر این روند بر طبق اصول سیستم ارجاع صوت نگیرد باعث ازدحام و شلوغی و نارسایی خدمات در سطوح بالاتر شده و به هدر رفتن خدمات موجود در سطوح پایین تر را بهمراه دارد. این مطالعه جهت بررسی عملکرد سیستم ارجاع در یکی از مراکز بهداشتی درمانی بابل انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه بصورت مقطعی در سه ماهه سوم سال 1382 در مرکز بهداشتی درمانی پایین گتاب بابل انجام گردید. جمعیت مورد مطالعه شامل کلیه بیماران ارجاعی از این مرکز به سطوح بالاتر بود. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه با بیماران و نیز از دفاتر ثبت فرم های ارجاع بدست آمد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از مجموع 445 فرم مورد بررسی، 200 نمونه حاوی اطلاعات مورد نیاز و مبدا ارجاع بودند. بیشتر ارجاع شدگان (73%) را زنان و اکثر بیماران ارجاعی (42%) از گروه سنی 29-20 سال بودند. اکثریت افراد جهت دریافت خدمات پاراکلینیک (58%) به خصوص سونوگرافی و آزمایشگاه ارجاع شده بودند و بیماری های زنان و زایمان بیشترین موارد ارجاع (18.6%) بیماران را تشکیل می داد. بیمارستان شهید بهشتی بیشترین محل ارجاع بیماران (49.7%) و بیمارستان شهید یحیی نژاد و امیرکلا در رده های بعدی قرار داشتند. در بررسی برگشت فرم های ارجاع از بیمارستان به مراکز ارجاع کننده، هیچکدام از فرم ها برگشت داده نشد. نتیجه گیری: سیستم ارجاع با وجود قانونمندی، تنها بصورت یکطرفه از مراکز محیطی به سطوح بالاتر در حال اجرا بوده و هیچگونه بازخوردی از بیمارستان ها به مراکز بهداشتی صورت نمی گیرد تا بیماران مورد توجه و پی گیری قرار گیرند و باتوجه به اینکه اکثریت بیماران ارجاعی را بیماری های زنان و زایمان تشکیل می دهند افزایش امکانات تسهیلات بهداشتی درمانی در مراکز روستایی می تواند از هجوم بیماران به بیمارستان ها بکاهد.